Tham dự Hội nghị có ông Huỳnh Văn Kỳ - Uỷ viên Ban Thường vụ Huyện uỷ, Chủ tịch Uỷ ban MTTQ Việt Nam huyện chủ trì Hội nghị; thành viên Ban Tư vấn Dân chủ-Pháp luật Uỷ ban MTTQ Việt Nam huyện, đại diện các tổ chức chính trị - xã hội, cán bộ công chức Uỷ ban MTTQ Việt Nam huyện và Chủ tịch, Phó Chủ tịch Uỷ ban MTTQ Việt Nam các xã trên địa bàn huyện cùng tham dự.
Tại Hội nghị, các đại biểu đều cơ bản thống nhất dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công đoàn, Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở, Luật Thanh niên và một số quy định pháp luật khác có liên quan nhằm bảo đảm phù hợp với nội dung sửa đổi, bổ sung tại Điều 9, Điều 10, Điều 84 Hiến pháp năm 2013, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật và tạo cơ sở pháp lý cho tổ chức và hoạt động của MTTQ Việt Nam sau khi được sắp xếp, tổ chức lại theo Đề án đã được Ban chấp hành Trung ương phê duyệt cụ thể như sau:
1. Sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
Tại Điều 1: Vị trí, vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
Dự thảo đã bổ sung làm rõ MTTQ Việt Nam là bộ phận của hệ thống chính trị của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo; là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân; nơi thể hiện ý chí, nguyện vọng, tập hợp khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân; nơi hiệp thương, phối hợp và thống nhất hành động của các giai cấp, tầng lớp xã hội, của toàn thể nhân dân ở trong nước và người Việt Nam định cư ở nước ngoài.
Tại Điều 3: Sửa đổi, bổ sung về quyền, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
Nhằm bảo đảm, duy trì và làm rõ hơn quyền, trách nhiệm của MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ sau khi hợp nhất về trực thuộc MTTQ Việt Nam, dự thảo Luật bổ sung thêm một số quyền, trách nhiệm của các tổ chức chính trị - xã hội, một số nhiệm vụ, quyền hạn có tính đặc thù của các tổ chức chính trị - xã hội, vào Điều 3 dự thảo Luật như: khoản 2 bổ sung “động viên Nhân dân tham gia phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng, phát triển đất nước; phát huy vai trò làm chủ, tinh thần tự quản của Nhân dân, xây dựng khu dân cư đoàn kết, ấm no, hạnh phúc”; khoản 7 bổ sung nhiệm vụ hướng dẫn và thực hiện “công tác Người Việt Nam ở nước ngoài”; khoản 8 bổ sung nhiệm vụ hướng dẫn “Nghiên cứu chiến lược, đề xuất chủ trương, chính sách nhằm tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc”…
Tại Điều 4: Sửa đổi, bổ sung nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
Để bảo đảm cụ thể hóa khoản 2, khoản 3 Điều 9 Hiến pháp năm 2013 (sau khi sửa đổi, bổ sung) và đồng bộ với mô hình tổ chức bộ máy của MTTQ Việt Nam sau sắp xếp, tổ chức lại, đồng thời vẫn bảo đảm tính độc lập tương đối của các tổ chức khi sắp xếp về MTTQ Việt Nam, dự thảo Luật đã điều chỉnh nguyên tắc tại khoản 3 Điều 4 theo hướng “Các tổ chức chính trị - xã hội cùng với các tổ chức thành viên khác của Mặt trận hiệp thương dân chủ, phối hợp và thống nhất hành động dưới sự chủ trì của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Khi phối hợp và thống nhất hành động, các tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tuân theo Hiến pháp, pháp luật, Điều lệ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, điều lệ của mỗi tổ chức/đồng thời vẫn giữ tính độc lập tương đối của tổ chức mình”.
Tại Điều 6: Sửa đổi, bổ sung về tổ chức của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
Cụ thể hóa quy định tại khoản 2 Điều 9 Hiến pháp năm 2013 (sau khi sửa đổi, bổ sung) và phù hợp với tổ chức bộ máy Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sau khi được sắp xếp, tổ chức lại, dự thảo Luật bổ sung khoản 2 nhằm xác định các tổ chức chính trị xã hội trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam “Công đoàn Việt Nam, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Hội phụ nữ, Hội Cựu chiến binh là các tổ chức chính trị - xã hội trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, được tổ chức và hoạt động thống nhất trong Mặt trận Tổ quốc Việt Nam”. Bên cạnh đó, để phù hợp và đồng bộ với việc sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (cấp tỉnh và cấp cơ sở, không tổ chức cấp huyện), đồng bộ với quy định tại Luật tổ chức chính quyền địa phương (sau sửa đổi), dự thảo Luật sửa đổi quy định tại khoản 3 theo hướng bỏ quy định: “Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh”; sửa đổi, bổ sung quy định MTTQ Việt Nam ở cấp cơ sở gồm “cấp xã, phường và đặc khu tại hải đảo;đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt ”.
Tại Điều 10: Sửa đổi, bổ sung công tác Người Việt Nam ở nước ngoài
Dự thảo Luật bổ sung khoản 2 về nhiệm vụ công tác Người Việt Nam ở nước ngoài của MTTQ Việt Nam để cụ thể hóa nhiệm vụ mới được bổ sung tại khoản 7 Điều 3 dự thảo Luật và cụ thể hóa quan điểm của Đảng tại Nghị quyết số 43-NQ/TW năm 2023 về tiếp tục phát huy truyền thống, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng đất nước ta ngày càng phồn vinh “Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thực hiện tuyên truyền, vận động, tập hợp đoàn kết người Việt Nam ở nước ngoài, phát huy trí tuệ của đồng bào ở nước ngoài giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, gắn bó với quê hương; về nước đầu tư, sản xuất, kinh doanh, đóng góp tích cực cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; tham gia hỗ trợ để người Việt Nam ở nước ngoài có địa vị pháp lý vững chắc, hòa nhập xã hội, đóng góp tích cho nước sở tại, làm cầu nối giữa Việt Nam và các nước”.
Tại Điều 8: Sửa đổi, bổ sung quy định về cử bào chữa viên nhân dân và khoản 2 Điều 20 việc hiệp thương lựa chọn giới thiệu người đủ tiêu chuẩn để Hội đồng nhân dân cùng cấp bầu làm Hội thẩm nhân dân
Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung theo hướng giao thẩm quyền hiệp thương lựa chọn giới thiệu người đủ tiêu chuẩn để Hội đồng nhân dân cùng cấp bầu làm Hội thẩm nhân dân Ban Thường trực Uỷ ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh.
Tại khoản 1, Điều 5; khoản 3, Điều 26 và khoản 1, Điều 32; khoản 3, Điều 33 về sửa đổi, bổ sung một số quy định trong hoạt động giám sát, phản biện xã hội
Theo pháp luật hiện hành thì Uỷ ban MTTQ cùng cấp có quyền đề nghị các tổ chức chính trị - xã hội chủ trì tổ chức giám sát; đề nghị chủ trì phản biện xã hội. Tuy nhiên, với yêu cầu sắp xếp, tinh gọn cơ quan MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ về trực thuộc MTTQ Việt Nam, người đứng đầu các tổ chức chính trị - xã hội sẽ làm Phó Chủ tịch MTTQ Việt Nam, cơ quan MTTQ Việt Nam có các đơn vị tham mưu chung trong đó có công tác giám sát, phản biện xã hội, cần điều chỉnh quy định tại Luật MTTQ Việt Nam theo hướng Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc phân công các tổ chức chính trị - xã hội tổ chức hoạt động giám sát, phản biện xã hội”. Bên cạnh đó, để bảo đảm tính độc lập tương đối trong tổ chức và hoạt động của các tổ chức chính trị - xã hội sau sắp xếp về MTTQ Việt Nam, tại Luật Công đoàn, Luật thanh niên cũng cần rà soát để đề xuất việc sửa đổi cho phù hợp.
Tại Điều 36: Sửa đổi, bổ sung quyền và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức chủ trì soạn thảo dự thảo văn bản được phản biện
Để thống nhất và đồng bộ với các quy định tại khoản 4 Điều 6; khoản 4, Điều 68 Luật ban hành văn bản QPPL năm 2025, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Điều 36 về quyền, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức chủ trì soạn thảo dự thảo văn bản được phản biện tại khoản 2“Cử người có trách nhiệm tham dự hội nghị phản biện xã hội hoặc tham gia đối thoại khi Mặt trận Tổ quốc Việt Nam yêu cầu để trình bày về nội dung dự thảo văn bản, giải trình, tiếp thu các ý kiến phản biện tại Hội nghị” và tại khoản 3 “Nghiên cứu tiếp thu và trả lời bằng văn bản đối với việc tiếp thu ý kiến và kiến nghị phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam, trường hợp không tiếp thu thì phải giải trình”.
2. Sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Công đoàn
Tại Điều 1, Điều 11, Điều 16: Sửa đổi quy định liên quan đến đối tượng “cán bộ, công chức, viên chức” nhằm bảo đảm phù hợp với mô hình tổ chức công đoàn trong sắp xếp bộ máy theo Nghị quyết số 18-NQ/TW
Trên cơ sở định hướng sắp xếp, tinh gọn cơ quan Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ cần sửa đổi theo hướng: Bỏ cụm từ “cán bộ, công chức, viên chức” tại Điều 1. Công đoàn Việt Nam; bổ sung cụm từ “công đoàn cơ sở” tại khoản 6 Điều 11 (Đại diện, chăm lo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên công đoàn và người lao động); bổ sung cụm từ “nơi có công đoàn cơ sở” tại điểm b khoản 5 Điều 16 (Giám sát công đoàn). Thay cụm từ “Ban Thanh tra nhân dân ở cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp nhà nước” bằng cụm từ “Ban Thanh tra nhân dân tại nơi làm việc” ở điểm c khoản 5 Điều 16 (Giám sát công đoàn).
Tại khoản 2, khoản 3, khoản 4 Điều 4: Giải thích từ ngữ
Tại Điều 8: Hệ thống tổ chức của Công đoàn Việt Nam theo hướng bỏ quy định về “công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở”, “liên đoàn lao động cấp huyện”. Trường hợp cơ quan có thẩm quyền cho phép thì được thành lập công đoàn cấp trên cơ sở khác phù hợp với hệ thống hành chính hoặc đặc thù của tổ chức công đoàn.
Tại Điều 14: theo hướng bỏ đối tượng “công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở” và “chủ tịch liên đoàn lao động cấp huyện” đối với quy định về tham dự kỳ họp, phiên họp, cuộc họp và hội nghị.
Tại Điều 19: theo hướng bỏ thẩm quyền của “công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở” tại khoản 2, khoản 3.
Tại điểm b khoản 1 Điều 29: về đối tượng đóng kinh phí công đoàn, theo hướng thay cụm từ “cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã” bằng cụm từ “doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp công lập không hưởng 100% lương từ ngân sách nhà nước, đơn vị sự nghiệp ngoài công lập, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã và tổ chức khác có sử dụng lao động theo quy định của pháp luật”.
Tại khoản 2 Điều 31: Bổ sung 01 nhiệm vụ chi của tài chính công đoàn: “Hoạt động liên minh giai cấp do Công đoàn chủ trì hoặc phối hợp” để phù hợp với mô hình trong sắp xếp bộ máy theo Nghị quyết số 18-NQ/TW của Bộ Chính trị đối với khối Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể Trung ương.
Tại Điều 32: Sửa đổi, bổ sung theo hướng bỏ quy định đối với đối tượng là “liên đoàn lao động cấp huyện; công đoàn ngành địa phương; doanh nghiệp do tổ chức Công đoàn nắm giữ 100% vốn điều lệ, doanh nghiệp do tổ chức công đoàn nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết”; bổ sung đối tượng “công đoàn cấp trên cơ sở khác theo quy định tại khoản 2 Điều 8” và “công đoàn tại công ty mẹ” để phù hợp với mô hình tổ chức công đoàn sau sắp xếp, tinh gọn và quy định của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.
3. Sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở
Sửa đổi, bổ sung theo hướng bỏ quyền, trách nhiệm của Công đoàn, Ban Chấp hành Công đoàn tại các cơ quan, đơn vị tại điểm e khoản 1 Điều 47; Điều 50; Điều 51; Điều 52; Điều 54; Điều 55; Điều 58; Điều 59; Điều 60; Điều 62; Điều 63 để phù hợp với nội dung sửa đổi, bổ sung tại Luật công đoàn về việc không tổ chức Công đoàn cơ sở trong các cơ quan, đơn vị sự nghiệp chưa tự chủ.
4. Sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Thanh niên
Tại khoản 2 Điều 31: quy định trách nhiệm của MTTQ Việt Nam “chỉ đạo, hướng dẫn Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và các tổ chức thành viên khác của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thực hiện chương trình giám sát, phản biện xã hội đối với chính sách, pháp luật về thanh niên và công tác thanh niên” để bảo đảm phù hợp, thống nhất với tổ chức và hoạt động của MTTQ Việt Nam sau sắp xếp, tổ chức lại.
Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện tổng hợp ý kiến phát biểu của đại biểu tại Hội nghị chuyển đến Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đảm bảo đầy đủ./.
